Chùa Vạn Linh Khánh Trà Cổ

Chùa Vạn Linh Khánh Trà Cổ (Vạn sự linh thiêng tốt lành) nằm trong một khuôn viên có nhiều cây chay cổ thụ, cành lá xum xuê, làm cho cảnh chùa càng thêm tĩnh mịch cổ kính. Năm 1999, chùa Vạn Linh Khánh Trà Cổ đã được xếp hạng Di tích nghệ thuật cấp quốc gia vì được coi như một “bảo tàng thu nhỏ” nghệ thuật tượng phật cổ hay “cột mốc văn hóa” khẳng định chủ quyền đất nước nơi vùng biên ải.

Lịch sử và kiến trúc chùa Vạn Linh Khánh Trà Cổ

Chùa Vạn Linh Khánh còn được gọi là chùa Nam Thọ vì nằm ở trên đất thôn Nam Thọ ngày nay, nhưng xưa kia thuộc làng Trà Cổ, cách đình Trà Cổ về phía Đông khoảng 200m, đứng im lìm dưới bóng những cây chay cổ thụ. Chùa có tên chữ là Linh Khánh tự có thể được xây cùng thời hoặc sau đó không lâu so với đình Trà Cổ.
Chùa Nam Thọ là một trong những ngôi chùa hiếm hoi ở vùng Đông Bắc tuy đã trải qua nhiều lần trùng tu nhưng còn giữ được vẻ nguyên sơ cổ kính. Bố cục của ngôi chùa khá lạ: Tòa thượng điện và tòa bái đường nằm song song, đều có ba gian, mỗi tòa dài 9,38m, rộng 5,6m. Hai dãy hành lang dài 4,8m, rộng 2,5m nối hai tòa trên nhưng không liền khối mà quay lại với nhau thành hình vuông kiểu chữ “hồi”, rất hiếm tháy trong kiến trúc Việt Nam.
Phần quý nhất của chùa Linh Khánh là sự hiện diện của 53 pho tượng cổ với nhiều niên đại khác nhau. Những pho tượng đó được bổ sung dần sau mỗi lần trùng tu, mặt khác một số pho tượng được quy tập từ những ngôi chùa khác trong vùng. Các nhà nghiên cứu nghệ thuật đã phân chia tượng chùa Linh Khánh thành bốn nhóm: Nhóm I – mang phong cách tượng của thế kỷ XVI, gồm ba pho Tam Thế, một pho Quan Âm tọa sơn. Nhóm II mang phong cách tượng thế kỷ XVII gồm pho A-di-đà, bố cục cân đối, đường nét mạch lạc , chắc nịch. Nhóm III, mang phong cách thế kỷ XVIII gồm các pho Quan Âm 12 tay, Di Lặc, Thánh Tăng, Địa Tăng, Quan Âm Tống Tử. Nhóm IV, mang phong cách tượng thế kỷ XIX gồm pho Ngọc Hoàng, Đế Thích, Phạm Vương, Thánh Mẫu và 10 pho Thập Điện.

Chùa Vạn Linh Khánh Trà Cổ  – Bảo tàng điêu khắc cổ thu nhỏ

Tập hợp tượng chùa Vạn Linh Khánh được các nhà nghiên cứu đánh giá là “một bảo tàng” điêu khắc cổ thu nhỏ của cả vùng Đông Bắc đất nước, đặc biệt có giá trị là các pho tượng thế kỷ XVI, XVII, XVIII có tính nghệ thuật cao. Những pho tượng này đã được những bàn tay tài hoa thể hiện không chỉ đẹp về vóc dáng mà còn lột tả dược nội tâm với những sắc thái, cung bậc đa dạng, phức tạp. Tượng Tam Thế thì trầm tĩnh, tự tin, phảng phất trên môi nụ cười kín đáo. Tượng Quan Âm tọa sơn thì đôn hậu, thuần khiết. Tượng Thích Ca sơ sinh thì ngộ nghĩnh, tự nhiên và bi hài. Tượng Di Lặc thì lạc quan, hỉ xả. Tượng Quan Âm Tống Tử thì nhẫn nhịc chịu đượng. Mỗi pho tượng mỗi gương mặt ẩn dấu một hồn người với những thân phận, số kiếp không giống nhau, có sức gợi cảm và hấp dẫn người xem. Chùa Linh Khánh không chỉ bảo lưu được nhiều pho tượng quý mà còn gìn giữ được nhiều hoành phi câu đối cổ. Trên quả chuông đúc năm Thiệu Trị thứ 3 (1843), trong lời tựa cũng như bài minh, đã khẳng định ý nghĩa của ngôi chùa Linh Khánh cũng như tiếng chuông đối với đời sống tâm linh của người dân trong vùng. Lời tựa trên quả chuông như sau “…nghe tiếng chuông mà tỉnh ngộ đấy là động lực khiến người ta nghe theo cái thiện thuần hậu chính đáng…”. Một đoạn trong bài minh viết:

“Châu Vạn Ninh
Tổng tên Yên Hải
Linh Khánh cảnh thền
Gác chuông cao cao
Sóng vỗ dạt dào
…Để tiếng kêu vang
Thấu tâm trời cao
Vượt hòn núi Ngọc
Át tiếng sóng trào”

Chùa Vạn Linh Khánh có hai ngày hội chính vào ngày 8/4 (Âm lịch) và 17/11 (Âm lịch), tụ họp tăng ni phật tử và nhân dân không chỉ trong vùng mà còn nhiều vùng lân cận đến tế lễ, hội hè náo nhiệt. Cũng như đình Trà Cổ, chùa Linh Khánh đã được nhà nước xếp hạng di tích cấp quốc gia. Chùa Vạn Linh Khánh đã được xếp hạng là Di tích nghệ thuật cấp quốc gia năm 1999.

Những hình ảnh đẹp của Chùa Vạn Linh Khánh Trà Cổ

[su_slider source=”media: 1209,1210,1211,1212,1213,1214,1215″ limit=”22″ target=”blank” width=”800″ height=”560″]

Xem thêm các bài viết có Chùa Vạn Linh Khánh Trà Cổ:

• Tour Du Lịch Biển Trà Cổ Móng Cái 3 Ngày
• Tour Du Lịch Trà Cổ – Móng Cái – Đông Hưng 4 Ngày
• Cẩm nang du lịch biển Trà Cổ